«عقل وکارکردهای آن در دین شناسی از منظر ملاصدرا وامام خمینی(قدس سرهما) »

زبان دین از منظر ملاصدرا

صلح پایدار از منظر عقل و دین

  محمد صادق بهشتی* چکیده اسلام دین صلح است. صلح عادلانه و پایدار، خیر مطلق و جنگ، شر است. صلح ناعادلانه و ناپایدار، خیر نسبی است. از نظر مسیحیت ارتدکس نیز اصالت با صلح است. مبنای صلح پایدار، صلح با خداست. روح ادیان الهی همین است. کسی که با خدای خود آشتی کند، با خویشتن و با کل بشریت و با جهان هستی در صلح مطلق و آشتی همیشگی است و حتی با دشمنان...

منازل وجودی انسان در حرکت استکمالی عقل از منظر ملاصدرا

انسان دارای حقیقتی استکمالی و مقام لایقفی است، اما این موضوع که از نظر ملاصدرا، منازل انسان در سیر استکمالی چیست؟ و انسان برای وصول به مراتب کمال، چه منازلی را از سر می­گذراند، مسألۀ مورد تحقیق در این نوشتار است. هستی دارای مراتب طبیعی، مثالی و عقلی بوده و انسان به تبع آن دارای مراتب وجودی حسی، خیالی و عقلی است. انسان از مقام جسمانی با استمداد از عقل نظری و عملی و بهره­گیری از جذبۀ ربانی عبور م...

زبان دین از منظر ملاصدرا

رابطة عقل و ایمان از منظر ملاصدرا و کرکگور (تبیین مفاهیم ایمان و عقل از دیدگاه ملاصدرا و کرکگور)

تبیین رابطة عقل و ایمان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کرکگور و ملاصدراست. مهم‌ترین ویژگی ایمان نزد کرکگور ماهیت ضد عقلی یا پارادوکسیکال‌بودن آن است. در این تفکر، فرد هرگز نمی‌تواند با تفکر عقلانی و توسل به شواهد تاریخی به ایمان دست یابد. حیات ایمانی نزد کرکگور، اساساً، همان حیات در درون مسیحیت است و همین ایمان مسیحی است که آن را در برابر تمام منازعات  نظری حفظ می‌کند. از طرف دیگر ملاصدرا معتقد است ک...

تأثیر عقل نظری بر عقل عملی در صدور رفتارهای اخلاقی از منظر ملاصدرا

از نظر ملاصدرا میان عقل و اخلاق داد­وستد مؤثری وجود دارد و هردو کارکردهای گوناگونی دارند. منشاء رفتارهای آدمی، عقل عملی است که نفس را برمی انگیزد تا قوای عملی خود را برای صدور افعال جزئی به کار گیرد و این کار به واسطه آراء و عقایدی است که در حوزه عقل نظری پدید می آید و بادرک خیر و شر جزئی در حوزه عقل عملی، افعال انتخاب شده و به عنوان فضائل صادر می شوند. متناسب با هر مرتبه ای از ادراک ، افعال خا...